Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından yürütülen “İyi Tarım Uygulamaları” seminerinde konuşan Yrd. Doç. Dr. Eftal Düzyaman, domates üreticisi ülkeler arasında 8 milyon ton/yıllık üretimle dünya üçüncüsü olan ülkemizin, birim alandan alınan verim açısından yedinci sırada bulunduğunu belirtti.
Türkiye’nin günümüzde dünyanın en önemli domates üreticilerinden birisi olarak kabul edildiğini ifade eden Yrd. Doç. Dr. Eftal Düzyaman, “Türkiye, 2004 yılı istatistiklerine göre toplam 8 milyon tonluk üretimi ile Çin ve ABD’den sonra üçüncü sırada yer almaktadır. Üretim miktarının yüksek olmasına karşın, birim alandan kaldırılan ürün bakımından ön sıralardaki yerimizi muhafaza edemiyoruz. Türkiye genelinde 3.63 ton/dekar olan ortalama domates verimi birçok üretici ülkenin oldukça altındadır” dedi.
Türkiye, İtalya (5.01 ton/yıl) ile kıyaslandığında yüzde 28’lik, ABD (7.04 ton/dekar) ile karşılaştırıldığında ise yüzde 48’lik bir verim düşüklüğü söz konusu.
MARMARA VE EGE’DE AVRUPA STANDARDI
Yrd. Doç. Dr. Düzyaman, sanayi tipi domates yetiştiriciliğinin yoğun olarak yapıldığı Marmara ve Ege Bölgelerinde üretimin ABD ve Avrupa standartlarında olduğunu; buralardaki üretimin genellikle sözleşmeli olarak yapıldığını belirterek, “Sanayi kuruluşları üretim sezonu boyunca çiftçiye teknik bilgi ve tarımsal girdi (pestisist ve gübre) yardımlarında bulunmaktadırlar. Ayrıca, çiftçiler avans ödemeleri ile takviye edilmektedirler” diye konuştu. Yrd. Doç. Dr. Düzyaman, bu işletmelerde ekim, ilaçlama ve hasat aşamalarında teknolojinin tüm olanaklarından yararlanıldığı halde; sözü edilen bu gelişmişlik düzeyinin, sanayicilerin kontrol ve desteğinin bulunmadığı yerlerde kaybolarak yerini 20-30 yıl öncesine bıraktığını söyledi.
Yrd. Doç. Dr. Eftal Düzyaman, ayrıca üreticilerin çoğunun (yüzde 90-95) tarımsal üretimlerini 100 dekarın altındaki arazilerde sürdürdüklerini ve bu nedenle teknolojiyi etkin bir şekilde kullanamadıklarını vurguladı. ÜLKELERİN DOMATES ÜRETİM MİKTARLARI
Ülke Üretim (ton/yıl)
Çin 30.142.040
ABD 12.400.000
TÜRKİYE 8.000.000
Hindistan 7.600.000
Mısır 6.780.000
İtalya 6.500.000
İspanya 3.900.000
Rusya 2.090.000
Yunanistan 1.800.000
Portekiz 1.100.000
Özbekistan 1.100.000
Fas 1.040.000
Ukrayna 1.000.000
Fransa 855.000
DOMATES ÜRETİCİS ÜLKELERDE BİRİM ALANDAN ALINAN VERİM
Ülke ton /da
Fransa 13.15
İsrail 12.58
ABD 7.04
Fas 5.25
İtalya 5.01
Yunanistan 4.73
Türkiye 3.63
Mısır 3.55
Çin 2.41
Hindistan 1.41
Ukrayna 1.03
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.